Kapitał pracujący jest miarą finansową wykorzystywaną do oceny płynności finansowej przedsiębiorstwa. Kapitał pracujący jest wyznaczany jako różnica między aktywami obrotowymi a zobowiązaniami krótkoterminowymi.
Kapitał pracujący = aktywa obrotowe – zobowiązania krótkoterminowe
Kapitał pracujący obrazuje ile aktywów obrotowych jest finansowanych kapitałem długoterminowym.
Kapitał pracujący a płynność
W analizie finansowej za korzystne zjawisko przyjmuje się dodatnią wartość kapitału pracującego. Im wyższa jego wartość, tym bezpieczniejsze jest dane przedsiębiorstwo z punktu widzenia zachowania płynności (wypłacalności). Należy jednak zauważyć, że zbyt wysoka wartość kapitału pracującego może świadczyć o nieefektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, które wybierając bezpieczeństwo rezygnuje z możliwości rozszerzenia działalności przy pomocy dodatkowych obcych źródeł finansowania.
Zarządzanie kapitałem pracującym
Celem zarządzania kapitałem pracującym jest utrzymanie równowagi pomiędzy bezpieczeństwem przedsiębiorstwa z punktu widzenia jego płynności, a zyskownością działalności.
Zarządzanie kapitałem pracującym można podzielić na 4 podstawowe elementy:
- Zarządzanie środkami pieniężnymi – ma na celu utrzymywanie ilości środków pieniężnych umożliwiających terminowe regulowanie wszystkich zobowiązań, bez gromadzenia nadmiaru gotówki, która mogłaby być w tym czasie przeznaczona na rozszerzanie działalności lub inwestycje.
- Zarządzanie zapasami – ma na celu utrzymywanie takiego ich poziomu, który pozwoli na płynną produkcję oraz zaspokojenie zapotrzebowania na wyprodukowane wyroby, równocześnie minimalizując koszty składania zamówień, transportu i magazynowania.
- Zarządzanie należnościami – polega na takim regulowaniu polityki kredytowej przedsiębiorstwa, która z jednej strony będzie zachęcać klientów do zakupów, a z drugiej minimalizować negatywny wpływ wydłużonych terminów płatności na przepływy finansowe.
- Zarządzanie długiem krótkoterminowym – zarządzanie finansowaniem krótkoterminowym polega na takim doborze jego źródeł (np. wyborze pomiędzy wykorzystaniem linii kredytowych, kredytów kupieckich, faktoringu itp.), które zminimalizuje koszty obsługi długu, z drugiej strony zapewniając bezpieczeństwo z punktu widzenia zapadalności, co bezpośrednio przekłada się na bezpieczeństwo przedsiębiorstwa w aspekcie płynności finansowej.